धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः, किन्तु ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। सर्वे जना धर्मस्य मार्गेण गच्छन्ति, किन्तु कश्चन एव आत्मनं सम्यक् ज्ञातुं समर्थः भवति। आत्मज्ञानस्य महत्त्वं सर्वेषु शास्त्रेषु प्रतिष्ठितम् अस्ति, तथापि विरलाः एव जनाः तं मार्गं अनुसरन्ति। अज्ञानस्य तिमिरं ज्ञानस्य दीपेन नाशयेत्, आत्मनं विजानीयात्, तदा एव मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
संसारस्य दुःखं दृष्ट्वा, जनाः धर्मेण पथं अनुसरन्ति। धर्मः हि परमं शरणम्। धर्मेण युक्ताः जनाः संसारस्य दुःखं तरन्ति। धर्मस्य पालनं मोक्षस्य हेतुं भवति। धर्मेण युक्तं जीवनं सुखमयम् अपि भवति। यः धर्मे स्थितः, स एव परमं सुखं अनुभवति। धर्मस्य पालनं कर्तव्यम् अस्ति, यस्य कारणात् जनाः मोक्षं प्राप्तुम् अर्हन्ति। धर्मः हि परमं शरणं भवति।
योगस्य साधनं ध्यानं भवति। ध्यानस्य अभ्यासेन चित्तं शुद्धं भवति। चित्तस्य शुद्धिः योगस्य सिद्धिं सूचयति। ध्यानं हि योगस्य साधनं भवति। चित्तं स्थिरं कुर्यात्, योगस्य फलम् अनुभवेत्। ध्यानं आत्मज्ञानस्य प्रवेशद्वारं भवति। यः पुरुषः ध्यानं साधयति, स एव आत्मज्ञानं प्राप्तुम् अर्हति। ध्यानं हि योगस्य श्रेष्ठं साधनं भवति।
प्रकृतिः हि सदा परिवर्तनशीलाऽस्ति। प्रकृतेः नियमं एव धर्मः। धर्मस्य पालनं प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तं करवति। प्रकृतेः नियमं एव जगतस्य आधारं भवति। यः पुरुषः धर्मेण पथं अनुसरति, स एव प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तुम् अर्हति। धर्मस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति। प्रकृतेः नियमं जानाति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति। प्रकृतेः नियमं न जानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं अनुभवति।
आत्मनं ज्ञातुं योगस्य साधना आवश्यकाऽस्ति। आत्मज्ञानं हि मोक्षस्य द्वारं भवति। यः पुरुषः आत्मनं विजानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं तरति। आत्मज्ञानं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं आत्मज्ञानं प्रदानं करवति। आत्मज्ञानस्य प्रवेशद्वारं योगः भवति। योगस्य साधना आत्मज्ञानं प्रदानं करवति। आत्मज्ञानं हि मोक्षस्य कारणं भवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः भवति। कर्मयोगेण जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः कर्मं कुरुते, सः फलं न अपेक्षयेत्। कर्मस्य फलं न पश्यन्ति, किन्तु धर्मस्य पालनं कुर्युः। कर्मस्य अनासक्तिः मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः अनासक्तिः भवति, सः मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। ज्ञानस्य अभ्यासेन मोक्षं प्राप्तुं शक्यते। ज्ञानं हि मोक्षस्य द्वारं भवति। यः पुरुषः ज्ञानं साधयति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। ज्ञानस्य प्रवेशद्वारं ध्यानं भवति। ध्यानं हि ज्ञानस्य साधनं भवति। ज्ञानस्य साधना चित्तं शुद्धं करवति। चित्तस्य शुद्धिः मोक्षस्य कारणं भवति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
प्रकृतिः हि सदा परिवर्तनशीलाऽस्ति। प्रकृतेः नियमं एव धर्मः। धर्मस्य पालनं प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तं करवति। प्रकृतेः नियमं एव जगतस्य आधारं भवति। यः पुरुषः धर्मेण पथं अनुसरति, स एव प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तुम् अर्हति। धर्मस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति। प्रकृतेः नियमं जानाति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति। प्रकृतेः नियमं न जानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं अनुभवति।
कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः भवति। कर्मयोगेण जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः कर्मं कुरुते, सः फलं न अपेक्षयेत्। कर्मस्य फलं न पश्यन्ति, किन्तु धर्मस्य पालनं कुर्युः। कर्मस्य अनासक्तिः मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः अनासक्तिः भवति, सः मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
संसारस्य दुःखं दृष्ट्वा, जनाः धर्मेण पथं अनुसरन्ति। धर्मः हि परमं शरणम्। धर्मेण युक्ताः जनाः संसारस्य दुःखं तरन्ति। धर्मस्य पालनं मोक्षस्य हेतुं भवति। धर्मेण युक्तं जीवनं सुखमयम् अपि भवति। यः धर्मे स्थितः, स एव परमं सुखं अनुभवति। धर्मस्य पालनं कर्तव्यम् अस्ति, यस्य कारणात् जनाः मोक्षं प्राप्तुम् अर्हन्ति। धर्मः हि परमं शरणं भवति।
योगस्य साधनं ध्यानं भवति। ध्यानस्य अभ्यासेन चित्तं शुद्धं भवति। चित्तस्य शुद्धिः योगस्य सिद्धिं सूचयति। ध्यानं हि योगस्य साधनं भवति। चित्तं स्थिरं कुर्यात्, योगस्य फलम् अनुभवेत्। ध्यानं आत्मज्ञानस्य प्रवेशद्वारं भवति। यः पुरुषः ध्यानं साधयति, स एव आत्मज्ञानं प्राप्तुम् अर्हति। ध्यानं हि योगस्य श्रेष्ठं साधनं भवति।
ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। ज्ञानस्य अभ्यासेन मोक्षं प्राप्तुं शक्यते। ज्ञानं हि मोक्षस्य द्वारं भवति। यः पुरुषः ज्ञानं साधयति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। ज्ञानस्य प्रवेशद्वारं ध्यानं भवति। ध्यानं हि ज्ञानस्य साधनं भवति। ज्ञानस्य साधना चित्तं शुद्धं करवति। चित्तस्य शुद्धिः मोक्षस्य कारणं भवति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
प्रकृतिः हि सदा परिवर्तनशीलाऽस्ति। प्रकृतेः नियमं एव धर्मः। धर्मस्य पालनं प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तं करवति। प्रकृतेः नियमं एव जगतस्य आधारं भवति। यः पुरुषः धर्मेण पथं अनुसरति, स एव प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तुम् अर्हति। धर्मस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति। प्रकृतेः नियमं जानाति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति। प्रकृतेः नियमं न जानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं अनुभवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः, किन्तु ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। सर्वे जना धर्मस्य मार्गेण गच्छन्ति, किन्तु कश्चन एव आत्मनं सम्यक् ज्ञातुं समर्थः भवति। आत्मज्ञानस्य महत्त्वं सर्वेषु शास्त्रेषु प्रतिष्ठितम् अस्ति, तथापि विरलाः एव जनाः तं मार्गं अनुसरन्ति। अज्ञानस्य तिमिरं ज्ञानस्य दीपेन नाशयेत्, आत्मनं विजानीयात्, तदा एव मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः, किन्तु ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। सर्वे जना धर्मस्य मार्गेण गच्छन्ति, किन्तु कश्चन एव आत्मनं सम्यक् ज्ञातुं समर्थः भवति। आत्मज्ञानस्य महत्त्वं सर्वेषु शास्त्रेषु प्रतिष्ठितम् अस्ति, तथापि विरलाः एव जनाः तं मार्गं अनुसरन्ति। अज्ञानस्य तिमिरं ज्ञानस्य दीपेन नाशयेत्, आत्मनं विजानीयात्, तदा एव मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
प्रकृतिः हि सदा परिवर्तनशीलाऽस्ति। प्रकृतेः नियमं एव धर्मः। धर्मस्य पालनं प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तं करवति। प्रकृतेः नियमं एव जगतस्य आधारं भवति। यः पुरुषः धर्मेण पथं अनुसरति, स एव प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तुम् अर्हति। धर्मस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति। प्रकृतेः नियमं जानाति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति। प्रकृतेः नियमं न जानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं अनुभवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
प्रकृतिः हि सदा परिवर्तनशीलाऽस्ति। प्रकृतेः नियमं एव धर्मः। धर्मस्य पालनं प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तं करवति। प्रकृतेः नियमं एव जगतस्य आधारं भवति। यः पुरुषः धर्मेण पथं अनुसरति, स एव प्रकृतेः अनुग्रहं प्राप्तुम् अर्हति। धर्मस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति। प्रकृतेः नियमं जानाति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति। प्रकृतेः नियमं न जानाति, सः एव संसारस्य बन्धनं अनुभवति।
योगस्य साधनं ध्यानं भवति। ध्यानस्य अभ्यासेन चित्तं शुद्धं भवति। चित्तस्य शुद्धिः योगस्य सिद्धिं सूचयति। ध्यानं हि योगस्य साधनं भवति। चित्तं स्थिरं कुर्यात्, योगस्य फलम् अनुभवेत्। ध्यानं आत्मज्ञानस्य प्रवेशद्वारं भवति। यः पुरुषः ध्यानं साधयति, स एव आत्मज्ञानं प्राप्तुम् अर्हति। ध्यानं हि योगस्य श्रेष्ठं साधनं भवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
वैराग्यम् एव मोक्षस्य कारणं भवति। योगस्य मार्गेण वैराग्यं प्राप्तव्यम्। वैराग्यम् अस्ति आत्मज्ञानस्य प्रारम्भः। ज्ञानस्य दिव्यः प्रकाशः यदा चित्तं प्रवेशति, तदा सर्वाः विकाराः अपगच्छन्ति। यः पुरुषः ज्ञानं प्राप्तवान्, स एव परमानन्दस्य पात्रं भवति। मोक्षस्य मार्गेण ज्ञानं एव प्रधानं भवति, किन्तु वैराग्यं तस्य सहायकः भवति। धर्मेण मार्गं शोधयेत्, आत्मज्ञानं प्राप्तुं प्रयत्नं कुर्यात्।
कर्मयोगः सर्वोत्तमः पथः, किन्तु ज्ञानयोगेन आत्मतत्त्वं ज्ञातव्यम्। कर्मणः फलं न बन्धाय, किन्तु अनासक्तिः मोक्षाय साधनं भवति। सर्वे जना धर्मस्य मार्गेण गच्छन्ति, किन्तु कश्चन एव आत्मनं सम्यक् ज्ञातुं समर्थः भवति। आत्मज्ञानस्य महत्त्वं सर्वेषु शास्त्रेषु प्रतिष्ठितम् अस्ति, तथापि विरलाः एव जनाः तं मार्गं अनुसरन्ति। अज्ञानस्य तिमिरं ज्ञानस्य दीपेन नाशयेत्, आत्मनं विजानीयात्, तदा एव मोक्षं प्राप्तुम् अर्हति।
धर्मस्य मार्गेण सत्यं प्राप्तव्यम्। सत्यं हि परमं तपः। यस्य हृदये सत्यं प्रतिष्ठितं भवति, स एव जनानां मध्ये उन्नतिम् अवाप्नोति। धर्मेण युक्ता आत्मानं विदुः, किंतु ज्ञानस्य अभावात् संसारं बन्धनम् अनुभवन्ति। योगस्य पथं अनुसरन्तः जनाः चित्तं स्थिरं कुर्युः, यस्मिन् चित्ते एकत्वं स्यात्, तदा मोक्षस्य द्वारं प्रकटते। धैर्येण सहेतुकं कार्यं सम्पन्नं भवति, किंतु अविचारेण पतनं भवति।
प्रयत्नः पुरुषस्य सामर्थ्यं सूचयति। यः पुरुषः सततं प्रयत्नं करोति, स एव फलमवाप्नोति। योगः चित्तवृत्तिनिरोधः इति पतञ्जलिः। यदा चित्तं स्थिरं भवति, तदा योगस्य फलं प्राप्तं भवति। पुरुषस्य चित्ते अधिकारः अस्ति, तस्मात् चित्तं सम्यक् निर्देशयेत्। चित्तस्य संयमः योगस्य सिद्धिं सूचयति। यस्य चित्तं संयतं भवति, स एव मोक्षस्य अधिकारी भवति।
सत्यं हि परमं तपः। सत्येन हि जीवनं शुद्धं भवति। यः पुरुषः सत्यं जानाति, सः एव धर्मस्य मार्गं अनुसरति। सत्यं हि धर्मस्य मूलं भवति। धर्मस्य पालनं सत्यं प्रतिष्ठितं करवति। सत्यस्य पालनं मोक्षस्य कारणं भवति। यः पुरुषः सत्यं पालनं करोति, सः एव परमं सुखं अनुभवति। सत्यस्य पालनं जीवनस्य यथार्थं भवति।
योगस्य साधनं ध्यानं भवति। ध्यानस्य अभ्यासेन चित्तं शुद्धं भवति। चित्तस्य शुद्धिः योगस्य सिद्धिं सूचयति। ध्यानं हि योगस्य साधनं भवति। चित्तं स्थिरं कुर्यात्, योगस्य फलम् अनुभवेत्। ध्यानं आत्मज्ञानस्य प्रवेशद्वारं भवति। यः पुरुषः ध्यानं साधयति, स एव आत्मज्ञानं प्राप्तुम् अर्हति। ध्यानं हि योगस्य श्रेष्ठं साधनं भवति।